Tá cúig cinn de bhailte agus de shráidbhailte i bhFine Gall le tairbhe a bhaint as cistiú is fiú breis agus €1m

Tá roinnt pobal ar fud Fhine Gall curtha ar áireamh i dtreisiú mór cistiúcháin, agus breis agus €1 mhilliún fógartha le haghaidh tionscadail thábhachtacha a chur i gcrích, ar tionscadail iad a chuirfidh beocht nua i mbailte agus sráidbhailte sa réigiún.

D’fhógair Dara Calleary TD, an tAire Forbartha Tuaithe agus Pobail agus Gaeltachta, cistiú €26 mhilliún do 116 thionscadal i bpobail tuaithe ar fud na tíre faoin Scéim Athnuachana Bailte agus Sráidbhailte. I bhFine Gall, tá cistiú is fiú €1,013,275 á infheistiú i mBaile Bachaille, i mBaile an Ridire, i Lusca, sa Ros agus i bParóiste Mhaighréide.

Tá sé mar aidhm leis an gcistiú cabhrú le láir bailte a athnuachan, le fás eacnamaíoch a bhrú chun cinn, leis an líon daoine a thagann chuig na bailte a mhéadú, le dul i ngleic le láithreáin thréigthe agus fholmha, le criosanna coisithe agus spásanna lasmuigh a fhorbairt, agus le borradh a chur faoin turasóireacht. Leis an gcistiú, cuirtear ar chumas údarás áitiúil sraith láidir tionscadal a fhorbairt agus cabhraítear le clúdach a dhéanamh ar na costais is gá chun tograí a thabhairt chuig céim ina bhfuil siad deartha go hiomlán agus réidh le haghaidh tógála.

Fógraíodh cistiú is fiú €220,000, beagnach, faoin Scéim Athnuachana Bailte agus Sráidbhailte do shráidbhaile tuaithe Bhaile Bachaille chun cabhrú le borradh mór a chur faoi athghiniúint an láir baile, ag tosú leis an mbealach nua iontach dar teideal ‘Camino Fhine Gall’ a chruthú mar chuid de straitéis chuimsitheach aimsiú bealaigh. Aidhm amháin atá leis an tionscadal is ea an líon daoine a thagann chuig an mbaile a mhéadú, feabhas a chur ar chomhfhorbairt áite, agus spásanna dea-shainithe tionóil a sholáthar. Aidhm eile atá leis is ea feabhas a chur ar an rochtain ar shiúlbhealach na habhann, ar chonairí oidhreachta agus ar chonairí bithéagsúlachta, agus suíocháin nua, soilse poiblí uasghrádaithe agus soilsiú sainchomharthaí tábhachtacha á dtabhairt isteach ag an am céanna.

D’fháiltigh an Comh. Tom O’Leary, Méara Fhine Gall, roimh an gcistiú. Dúirt sé: “Is dea-scéala ar fad í an infheistíocht €1 mhilliún ón Rialtas i gcúig phobal i bhFine Gall – Baile an Ridire, an Ros, Baile Bachaille, Lusca, agus Paróiste Mhaighréide. Táim tógtha go háirithe faoi ‘Shlí Camino Fhine Gall’, rud a bhfuil gealladh faoi mar eispéireas uathúil turasóireachta dár gcontae. Is fíorvóta muiníne as Fine Gall é seo, agus ba mhaith liom ár bhfoireann oifigeach a mholadh as an obair iontach atá déanta aici chun an cistiú seo a fháil. Táim ag súil leis na tionscadail sin a bheith ag teacht chun cinn sa bhliain 2026.”

Tá an Ros tar éis cistiú forbartha tionscadail a fháil chun staidéar féidearthachta a dhéanamh ar ríocht phoiblí a láir baile a bhunathrú chun feabhais ón bPríomhshráid Íochtarach go dtí an Cuan ag Leacht Cuimhneacháin Tayleur. Leis an tionscnamh seo, múnlófar tograí a bhfuil mar aidhm leo beocht shibhialta, chultúrtha agus eacnamaíoch a threisiú, agus é ag tacú le héabhlóid an Rois ina bhaile féinchothaitheach agus ag soláthar sócmhainní pobail feabhsaithe do phobal a bhíonn ag fás agus atá ar mhórán oidhreachta.

Dúirt Declan Ryan, Oifigeach Athghiniúna Bailte Fhine Gall: “Tá áthas an domhain orainn tacú leis na Foirne Baile nuabhunaithe i Lusca, ar an Ros, i mBaile an Ridire, agus i mBaile Bachaille agus iad ag cur na dtionscadal claochlaitheach seo i gcrích. Tá fáil an chistiúcháin seo ag teacht go foirfe leis an straitéis leanúnach atá ag Comhairle Contae Fhine Gall maidir le hobair i ndlúthchomhar le Foirne Baile faoin mBeartas um Thús Áite do Lár Bailte.”

I measc na dtionscadal cistithe eile tá €49,500 do Bhaile an Ridire chun Faiche an Aonaigh stairiúil a athfhorbairt, agus a ról traidisiúnta á athbhunú le saoráidí atá nua-aimseartha agus atá neamhdhíobhálach don oidhreacht. Gheobhaidh Lusca €195,075 le haghaidh feabhsuithe ríochta poiblí lena spreagfar idirghníomhaíocht an phobail agus an bhithéagsúlacht, lena n-áirítear aimsiú bealaigh, ealaín phoiblí, agus tírdhreach inite ina leagfar béim ar chroílár an bhaile mheánaoisigh. Fuair Paróiste Mhaighréide €500,000 chun a halla pobail a athchóiriú agus a leathnú, agus uasghráduithe riachtanacha agus feabhsuithe sábháilteachta á soláthar.

Bailte agus sráidbhailte i bhFine Gall a fuair cistiú faoin Scéim Athnuachana Bailte agus Sráidbhailte 2025